در کاروکوچینگ اعتقاد داریم، نقش کوچینگ حرفه‌ای در توسعه مهارت‌های فردی و سازمانی بیش از پیش اهمیت یافته است. کوچینگ، فرآیندی مبتنی بر گفتوگوی ساختارمند، تعهدآور و هدف‌محور است که به مراجع (Coachee) کمک میکند تا به بینشی عمیق‌تر از خود، اهدافش و موانع پیش رویش دست یابد. در این مقاله، به تشریح تخصصی و حرفه‌ای نمونه یک جلسه کوچینگ می‌پردازیم و عناصر کلیدی آن را از منظر ساختاری، رفتاری و محتوایی تحلیل می‌کنیم. همچنین از منظر عملی، جلسات کوچینگ سازمانی در زمینه تقویت اعتمادبه‌نفس مدیر در تعامل با کارمندان ارائه میشود تا درک عینی‌تری از فضای جلسات کوچینگ حاصل گردد.
باتوجه‌به گسترش نیاز سازمانها به توسعه منابع انسانی، کوچینگ به‌عنوان ابزاری کارآمد در تغییر رفتارهای کلیدی و ارتقای مهارت‌های رهبری شناخته میشود. کاروکوچینگ، باتکیه‌بر متدهای نوین و ارائه برنامه‌های آموزشی هدفمند، نقش فعالی در ترویج فرهنگ کوچینگ در ایران ایفا میکند. در همین راستا، استفاده از دوره تربیت کوچ حرفه‌ای و دوره کوچینگ سازمانی، مسیر مناسبی برای توانمندسازی مدیران فراهم می‌سازد.
ساختار استاندارد جلسه کوچینگ
یک جلسه نمونه کوچینگ معمولاً بین ۴۵ تا ۹۰ دقیقه زمان دارد و از سه بخش اصلی تشکیل میشود:
| بخش جلسه | شرح | مدت زمان |
| ایجاد چارچوب و توافق | توافق بر روی هدف، قوانین ارتباطی و چارچوب‌های اخلاقی | ۱۵ تا ۳۰ دقیقه |
| اکتشاف و کاوش | بررسی مسئله از زوایای مختلف با پرسشگری و گوش‌دادن فعال | ۲۰ تا ۴۵ دقیقه |
| تصمیم‌گیری و تعهد | رسیدن به تصمیم‌های عملی و تعهد به اقدامات مشخص | ۱۰ تا ۱۵ دقیقه |
۱ . ایجاد چارچوب و توافق (Contracting)
در این بخش، کوچ و مراجع بر روی هدف جلسه، قوانین ارتباطی و چارچوب‌های اخلاقی توافق می‌کنند. تعیین شفاف مرزهای جلسه و انتظارات، به ایجاد فضای اعتماد و امنیت روانی کمک میکند.
۲ . اکتشاف و کاوش (Exploration)
در این مرحله، کوچ با استفاده از مهارت‌های پرسشگری عمیق، گوش‌دادن فعال و بازخورد اثربخش، به مراجع کمک میکند تا مسئله موردنظر را از زوایای مختلف بررسی کند. تمرکز بر کشف باورها، فرضیات و الگوهای ذهنی پنهان، هسته مرکزی این بخش است.
۳ . تصمیم‌گیری و تعهد (Commitment to Action)
در پایان جلسه، مراجع به تصمیم‌هایی عملی برای تغییر رفتار یا نگرش می‌رسد و برای اقدامات مشخص در راستای هدف خود تعهد میدهد. نقش کوچ در این بخش، تسهیل فرآیند طراحی اقدامات و اطمینان از واقع‌گرایی و قابلیت سنجش آن‌هاست.
در جلسات کوچینگ چه می‌گذرد؟
در جلسات کوچینگ، آنچه رخ میدهد فراتر از یک گفتوگوی ساده یا انتقال دانش است. این جلسات بستری تخصصی، ساختاریافته و تعاملی برای رشد درونی مراجع فراهم می‌آورند. کوچینگ، برخلاف مشاوره یا منتورینگ که اغلب مبتنی بر ارائه راهکار یا توصیه هستند، بر اصل بنیادین «توانمندسازی از درون» استوار است؛ به این معنا که کوچ باور دارد پاسخ مسائل و مسیرهای رشد در درون خود فرد نهفته است. نقش کوچ، نه در ارائه راهحل، بلکه در تسهیل فرآیند کشف این پاسخ‌هاست.
در جریان جلسه کوچینگ، مراجع با هدایت دقیق و بی‌قضاوت کوچ، به بررسی عمیق افکار، احساسات و رفتارهای خود می‌پردازد. کوچ با مهارت‌هایی همچون سکوت هدفمند، بازتاب‌دادن کلمات کلیدی، و پرسشگری قدرتمند، فضایی را می‌آفریند که در آن مراجع بتواند با شفافیت بیشتری به زوایای پنهان موضوع نگاه کند. نکته کلیدی این است که در این گفت‌وگو، هیچ توصیه یا راهنمایی مستقیمی ارائه نمی‌شود؛ بلکه روند جلسه به‌گونه‌ای طراحی میشود که مراجع به بینش و راه‌حل‌های شخصی و بومی‌شده برای خود دست یابد. تمام این فرآیند در محیطی کاملاً محرمانه، ایمن و عاری از قضاوت رخ میدهد؛ جایی که مراجع می‌تواند بدون ترس از ارزیابی، خودِ واقعی‌اش را کاوش کند و تصمیم‌های معنادار بگیرد.
داشتن یک گواهینامه کوچینگ معتبر از مؤسسات حرفه‌ای، نه‌تنها اعتبار فردی کوچ را افزایش میدهد، بلکه ضامن کیفیت جلسات و پایبندی به اصول اخلاقی در فرآیند کوچینگ است. در این مسیر، کاروکوچینگ با ارائه برنامه‌های استاندارد و همراهی حرفه‌ای، بستر مناسبی برای دریافت گواهینامه‌های داخلی و بین‌المللی فراهم نموده است. این اعتبارنامه‌ها، نقطه تمایز کوچ‌های حرفه‌ای در بازار رقابتی امروز هستند.
نمونه یک گفتگوی کوچینگی: افزایش اعتمادبه‌نفس مدیر در تعامل با کارمندان
مدیر واحد منابع انسانی در یک شرکت متوسط صنعتی، در تعاملات خود با تیم تحت مدیریت دچار تردید، اضطراب و عدم قطعیت در بیان تصمیمات و ارائه بازخورد است. موضوع جلسه، بررسی دلایل کاهش اعتمادبه‌نفس و یافتن راه‌حل‌هایی جهت بهبود آن است.
بخش‌هایی از نمونه یک جلسه کوچینگ:
کوچ:
پیش از شروع، دوست دارم از هدفی که برای این جلسه در نظر داری صحبت کنیم. چه چیزی را می‌خواهی در پایان این گفت‌وگو به دست بیاوری؟
مراجع (Coachee):
احساس می‌کنم در ارتباط با تیمم دچار ضعف اعتمادبه‌نفس شده‌ام. می‌خواهم بفهمم چرا این اتفاق افتاده و چگونه می‌توانم آن را اصلاح کنم.
کوچ:
اگر بخواهی این اعتمادبه‌نفس را با یک عدد بین ۰ تا ۱۰ توصیف کنی، الان در چه سطحی هستی؟ و دوست داری به چه عددی برسی؟
مراجع:
الان شاید روی ۴ باشم. دوست دارم حداقل به ۸ برسم.
کوچ:
چه چیزی مانع رسیدنت به ۸ شده است؟ چه افکاری به سراغت می‌آید وقتی می‌خواهی با تیم صحبت کنی؟
مراجع:
فکر می‌کنم دیگران من را قضاوت می‌کنند. نگرانم که حرفم اشتباه باشد یا باعث ناراحتی کسی شود.
کوچ:
اگر این افکار را متوقف کنیم و فرض بگیریم که مورد قضاوت نیستی، چه تغییری در رفتارت ایجاد میشود؟
مراجع:
احتمالاً با اطمینان بیشتری صحبت می‌کنم و شفاف‌تر بازخورد می‌دهم.
کوچ:
چه اقدامی می‌توانی همین این هفته انجام دهی تا این تغییر را امتحان کنی؟
مراجع:
می‌توانم در جلسه تیمی آینده، بازخورد مشخصی درباره عملکرد یکی از اعضا بدهم و از قبل آن را تمرین کنم.
کوچ:
آیا مایلی برای این اقدام برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشی؟ چه زمانی تمرین می‌کنی و با چه کسی می‌توانی تمرین را انجام دهی؟
مراجع:
بله. می‌توانم با همکارم در واحد آموزش تمرین کنم. روز دوشنبه.
تحلیل تخصصی جلسه نمونه کوچینگ
این نمونه یک گفتگوی کوچینگی حاوی چند عنصر کلیدی است:
- پرسش‌های باز و تک‌محور: کوچ به‌جای ارائه راهحل، با پرسش‌های هدفمند، تفکر عمیق را تحریک میکند.
- مقیاس‌بندی: استفاده از مقیاس عددی برای سنجش وضعیت فعلی و مطلوب، به شفاف‌سازی ذهنی کمک میکند.
- کشف باور محدودکننده: ترس از قضاوت، به‌عنوان مانعی ذهنی شناسایی میشود.
- حرکت به‌سوی عمل: جلسه با توافق بر یک اقدام مشخص به پایان می‌رسد.
بررسی ساختار جلسات کوچینگ حرفه‌ای، به‌ویژه در فضای سازمانی، نشان میدهد که نیاز به یادگیری چارچوب‌های تخصصی و استاندارد، بیش‌ازپیش اهمیت دارد. شرکت‌هایی مانند کاروکوچینگ، با طراحی هدفمند دوره کوچینگ سازمانی، امکان انتقال این دانش کاربردی به مدیران، رهبران و منابع انسانی را فراهم کرده‌اند. این دوره‌ها، با تمرکز بر مهارت‌های بین‌فردی و تفکر سیستمی، نقش بسزایی در تغییر فرهنگ‌سازمانی ایفا می‌کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله، با رویکردی ساختاری و تحلیلی، به بررسی نمونه یک جلسه کوچینگ پرداخته شد. ارائه یک نمونه گفتگوی کوچینگی واقعی در زمینه اعتمادبه‌نفس مدیریتی، درک دقیق‌تری از فضای جلسات فراهم کرد. همچنین به این سؤال مهم پاسخ دادیم که در جلسات کوچینگ چه می‌گذرد؟ و چگونه می‌توان با بهره‌گیری از این روش تخصصی، تغییرات رفتاری و شناختی مؤثری ایجاد کرد.
کوچینگ نه یک راهحل سریع، بلکه یک فرآیند آگاهانه، تدریجی و تحولی است که به توسعه فردی و حرفه‌ای می‌انجامد. در طراحی و اجرای جلسه نمونه کوچینگ، توجه به اصول اخلاق حرفه‌ای، ساختار فرآیندی، مهارت‌های ارتباطی پیشرفته و تعهد به نتیجه، از جمله الزامات غیرقابل‌اغماض است.
از منظر توسعه حرفه‌ای، مشارکت در یک دوره تربیت کوچ حرفه‌ای می‌تواند نقطه آغاز مناسبی برای افرادی باشد که علاقه‌مندند به‌طور تخصصی وارد حوزه کوچینگ شوند. برند آموزشی کاروکوچینگ با ارائه مسیرهای آموزشی استاندارد و مبتنی بر تجربه عملی، نقش مؤثری در تربیت کوچ‌های حرفه‌ای ایفا میکند. این مسیر آموزشی، نه‌تنها به ارتقای مهارت‌های فردی کمک میکند، بلکه ابزاری کاربردی برای کوچینگ سازمانی در سطح حرفه‌ای محسوب میشود.
